Stoelontwerpen 

Sculpturen hebben een ontwerp, een vorm en een uitdrukking. In die zin zijn stoelen ook kunstwerken. Af en toe ga ik aan de slag met hetontwerpen van stoelen en met het vervaardigen van werkende prototypes op schaal. Hierbij enkele voorbeelden. 
Interesse om een stoel te gaan produceren?
Stuur een mailtje.

FRESH CHAIR 

Vroeger had ik een kapper met een bijzondere stoel. Telkens als hij klaar was met een klant, trapte hij op een pedaal, waarna de zitting 180 graden draaide, zodat de onderkant boven kwam. De volgende klant ging dan op een ‘frisse’ stoel zitten. Ik vond dat een prettig idee. Plaatsnemen op de warme stoel van iemand anders doet niemand graag. 

De stoel van mijn kapper inspireerde mij tot het ontwikkelen van mijn eigen ‘Fresh Chair’. Met een druk op het pedaal kan men de zitrotor doordraaien. Als de volgende zitpositie is bereikt, klikt de zitrotor zich vast. De gewelfde vorm van rugleuning annex zitting heeft zowel een ergonomische als een decoratieve werking. Het was mijn bedoeling om met Fresh Chair een stoel te ontwerpen die door haar vormgeving direct haar functie duidelijk maakt. Echter, het concept laat ook nog andere variaties toe: vier verschillende stoelen bijvoorbeeld, of vier verschillende kleuren en/of materialen. 

De Fresh Chair is in 2010 bekroond met de Design and Design Award en opgenomen in het Jaarboek 2010 van DesignandDesign.

Backup

De rugpartij van een mens bestaat uit drie onderdelen: billen, rugholte en schouderbladen. Samen vormen ze het rugprofiel en dat is voor ieder mens verschillend. De Backup is daar maximaal op in te stellen. Door de drie rollen ten opzichte van elkaar te bewegen, verkrijgt men een oneindig aantal profielmogelijkheden. Met de stelknop die zich aan de linker kant van de stoel bevindt, worden de drie rollen aan beide zijden vergrendeld. In feite zijn alleen de twee bovenste rollen verstelbaar, maar in de profielen die daardoor ontstaan, krijgt elke rol zijn onmisbare werking.
De armleuningen scharnieren vanuit de bevestigingspunten aan de voorkant mee met de bewegingen van de middelste rol. 

Balance

De traditionele schommelstoel is eigenlijk een slingerstoel; hij slingert de persoon van voren naar achteren en terug, waarbij vooral het hoofd een zwaaiende beweging maakt. Bij het echte schommelen, zoals wij dat kennen van de kinderspeeltuin, zwaaien vooral de benen uit. Dat is ook het geval bij de Balance, de eerste grondgebonden stoel die de naam schommelstoel daadwerkelijk verdient. Door een samenspel van zitvlak en benen vindt de zittende persoon op elk moment de meest aangename balans en worden de bekken- en rugspieren ongemerkt getraind. De zitting van de Balance is d.m.v. de bovenste dwarsstang beveiligd tegen omklappen naar voren of naar achteren.

DIGI-TJING

De hexagrammen van de I Tjing zijn afkomstig uit het duizenden jaren oude, Chinese Boek der Veranderingen. I Tjing is een verfijnd filosofisch systeem, dat ook als orakel wordt geraadpleegd. Elk hexagram bestaat uit zes horizontale lijnen boven elkaar en elke lijn is in het midden onderbroken of ononderbroken. Met dit gegeven kunnen in totaal 64 hexagrammen worden gevormd, die ieder een eigen betekenis hebben: het scheppende, het ontvangende, de doorbraak, de beschouwing enz.  Het combineren van uitsluitend onderbroken en ononderbroken lijnen komt overeen met computertaal, die uitsluitend uit de cijfers 1 en 0 bestaat. Ik beschouw de I-tjing dan ook als het eerste digitale systeem uit de geschiedenis.
Met de Digi-Tjing  stoel is het mogelijk om elk van de 64 hexagrammen te realiseren. De zes horizontale segmenten van de rugleuning hebben aan de ene kant een onderbroken lijn en aan de andere kant een ononderbroken lijn. Elk segment is horizontaal 180 graden draaibaar. Hierdoor kan de gebruiker van de stoel het hexagram vormen dat bij het moment, de stemming of de over te brengen boodschap hoort. Maar tegelijkertijd wordt aan de achterzijde van de rugleuning een ander hexagram gevormd!  De rugdelen verankeren zichzelf als ze in de juiste positie zijn gedraaid.

De architectuur van het model is geïnspireerd op antieke Chinese stoelen. De I-Tjing functie maakt deze stoel tot een zeer persoonlijk object en een intrigerend, ‘geheim’ communicatiemiddel van huisgenoten en gasten.

KWADRANT 

In 1610 liet de Leidse wiskundige en astronoom Snellius een kwadrant van 2 x 2 meter vervaardigen door de Amsterdamse cartograaf Willem Janszoon Blaeu. Met behulp van deze kwadrant slaagde hij erin, de omtrek van de aarde te berekenen, aan de hand van de afstand tussen Bergen op Zoom en Alkmaar en de elevatie van de poolster. Na Snellius’ dood verwierf de Leidse Universiteit het kwadrant en plaatste het in een klein torentje boven op het academiegebouw. Daarmee was de eerste universitaire sterrenwacht ter wereld geboren. Op dit moment bevindt het kwadrant zich in de collectie van Museum Boerhave in Leiden. 
Geïnspireerd op dit historische instrument is het ontwerp van de gelijknamige lounge stoel met traploos verstelbare rugleuning ontstaan. De wijzervormige zijbomen scharnieren vanuit de punt van het kwadrant, terwijl ze aan de bovenkant de rugleuning meenemen. De rugleuning scharniert aan de onderzijde vanuit een vast punt, zodat de leuning in elke stand de juist positie aanneemt. Het lijnenspel van de originele kwadrant is geabstraheerd weergegeven. Waar Le Corbusier een huis definieerde als ‘een machine om in te wonen’, kan de Kwadrant omschreven worden als een 'instrument om op te zitten'.

Nano

Het belangrijkste voordeel van de gemiddelde klapstoel is, dat hij in volume afneemt wanneer hij ingeklapt is. Echter, de lengte blijft daarbij altijd gelijk.

De Nano is de eerste klapstoel waarvan behalve de dikte ook de lengte afneemt bij het inklappen. Dankzij het feit dat niet alleen de poten, maar ook de rugleuning ingeklapt wordt, meet het oppervlak in ingeklapte toestand slechts 50 x 60 cm. Het speciaal ontworpen mechaniek van het onderstel zorgt ervoor dat de dikte tot maximaal 5,5 cm beperkt kan worden. Kortom, de Nano is de kleinste klapstoel ter wereld met volwaardige  afmetingen in uitgeklapte toestand: zithoogte 45 cm, zitbreedte 50 cm, totale hoogte 88 cm. 

QUATRO

Vier vlakken, één zitmeubel. Elk van de vier elementen heeft twee functies: zitting of rugleuning. Zij laten zich in twee richtingen omhoog klappen en aan de achterzijde vastzetten met de naar beide kanten zwenkbare steun.  Dankzij een solide stangensysteem gaat het omhoog scharnieren moeiteloos, waarbij de rugleuning op zijn plaats wordt gehouden door de zitting. In totaal zijn 21 verschillende zitcombinaties mogelijk, van eenvoudige stoel tot tweezitsbank en van hoekfauteuil plus zitje tot twee stoelen in tegengestelde richtingen. In zijn formele eenvoud is de Quatro een uiterst  veelzijdig zitmeubel. 

THE BRIDGE 

In The Bridge komen twee tegengestelden samen: de rust van het zitten en de jachtigheid van het hedendaagse snelverkeer. Het verkeer dat ook aan het zitten rusteloosheid toevoegt, want wij bevinden ons zittend in onze voertuigen. The Bridge herinnert ons eraan dat zitten in de eerste plaats een toestand van stilstand is. Alle constructieve elementen die bij een brug de taak hebben om de rusteloosheid te dragen, worden hier aangewend om de toestand van stilstand mogelijk te maken: de stagen houden de zitting horizontaal, de zitting draagt de gebruiker en de twee pijlers houden het geheel in balans. Het lijnenspel van het rugnet geeft een perspectivische suggestie, waarbij is uitgegaan van twee verdwijnpunten volgens de klassieke perspectiefleer. ‘The Bridge is getrimd als een zeilboot. Bij langdurig gebruik kunnen de stagen opnieuw worden aangespannen.

YIN-YANG STOEL

Yin is vrouwelijk, Yang mannelijk. Samen vormen zij een onverbrekelijk geheel, zoals alle tegengestelden in het leven elkaar aanvullen. Met de Yin-Yang chair-stool worden deze begrippen uit de Chinese oudheid uitgebeeld door twee verschillende functies. In geopende toestand (Yin, vrouwelijk) is het een comfortabele lounge-stoel. In gesloten toestand (Yang, mannelijk) fungeert het meubel als zitbankje en vormt het een architectonisch stijlelement in het interieur. De Yin en Yangsymbolen zijn in de zijkanten van de stoel abstract weergegeven. De lijnen ervan lopen gelijk met de golvende vormen van zitting en rugleuning, die precies in elkaar passen (aanvullen). Daar het Yin Yang principe ook in Japan een deel van de cultuur is geworden, heb ik mij bij het vormgeven van het onderstel door de Japanse architectuur laten inspireren.  

De Yin-Yang chair-stool is bedoeld als rustpunt in het interieur, een sobere drager van contemplatie (chair) en medidatie (stool).

Ragtime

Toen in 1918 Gerrit Rietveld zijn Rood-blauwe Stoel ontwierp, was in de Verenigde Staten de ragtime muziek tot bloei gekomen. Een voorloper van de jazz, ontwikkeld vanuit de zwarte bevolking. In de stoel ‘Ragtime’ zijn Rietveld en ragtime op een duurzame manier verenigd. Zitting en rug bestaan uit ‘rags’, oftewel oude lappen van gordijnen, T-shirts, badhanddoeken en andere afgedankte textiel. Is de bovenste lap versleten of vuil geworden, dan wordt hij er gewoon afgetrokken en komt de volgende lap boven te liggen, of men legt er een nieuwe lap overheen. Daardoor is de Ragtime stoel telkens anders van kleur en structuur, zonder dat hij ooit bekleed hoeft te worden. De lappen worden over twee verticale, puntige pennen gedrukt, zodat ze na sluiting van de stoelbrede, metalen strip op hun plaats blijven zitten. De syncopische ritmiek van de ‘Rietveld-stokken’ versterkt het muzikale karakter van de stoel. Met Ragtime wil ik laten zien dat ‘sustainable’ ook ‘entertainable’ kan zijn.